Ελληνικά και μεταφρασμένα αστυνομικά – 24 επιλογές για ένα καλοκαίρι γεμάτο μυστήριο

Όπως φαίνεται και από τον κατάλογο που ακολουθεί με τις επιλογές της Χίλντας Παπαδημητρίου, το ελληνικό αστυνομικό μυθιστόρημα γνωρίζει άνθιση, όχι μονάχα στην ποσότητα, που δεν είναι πάντα θετική παράμετρος, όσο και στην ποιότητα. Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας στέκονται στο ύψος της διεθνούς παραγωγής, δίνοντας μυθιστορήματα με κοινωνικές και πολιτικές προεκτάσεις.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΜΕΝΑ

Μαύρη άμμος (μτφρ. Βιολέτα Ζεύκη, εκδ. Διόπτρα), Cristina Cassar Scalia 

Η Αίτνα έχει ξυπνήσει πάλι, και ο Άλφιο Μπουράνο που πηγαίνει στην σχεδόν εγκαταλειμμένη βίλα του, στις πλαγιές του βουνού, θα βρεθεί προς εκπλήξεως. Ένας τοίχος έχει καταρρεύσει από την υγρασία και από μέσα προβάλει το μουμιοποιημένο σώμα μιας γυναίκας. Η αστυνομική υποδιευθύντρια Τζοβάνα Γκουαράζι, με τη βοήθεια ενός συνταξιούχου αστυνόμου, θα σκαλίσει το παρελθόν για να αναζητήσει την ταυτότητα της νεκρής. Ωστόσο, ένας σύγχρονος δολοφόνος που κυκλοφορεί ελεύθερος, είναι μπλεγμένος στην ιστορία.

Στη σκιά της Αίτνας και της μαφίας, αυτό το ιταλικό αστυνομικό μυθιστόρημα μάς ξεναγεί, εκτός των άλλων, στη Σικελία, και μας γνωρίζει μερικούς αληθινά αξέχαστους ήρωες.

Στο κέντρο του κύκλου (μτφρ. Γρηγόρης Κονδύλης, εκδ. Μεταίχμιο), Arne Dahl 

Μια σειρά από εκρήξεις αναστατώνουν τη Σουηδία. Η αστυνόμος Εύα Νίμαν δέχεται μια επιστολή, που περιγράφει τις εκρήξεις και προαναγγέλλει καινούργιες. O Arne Dahl εγκαινιάζει μια καινούργια σειρά στην οποία παρακολουθούμε την Ομάδα Νόβα εν δράσει. Είναι μια χούφτα αστυνομικοί που δεν ανήκουν στην ελίτ της αστυνομίας, αλλά θα τους δοθεί η ευκαιρία να αποδείξουν την αξία τους.

Με επικεφαλής την Εύα Νίμαν, θα αναζητήσουν τα άτομα που κρύβονται πίσω από τις εκρήξεις, και έχουν απώτερο σκοπό την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης στο πρόβλημα της κλιματικής κρίσης και της οικολογικής καταστροφής. Ο Arne Dahl σε μία από τις καλύτερες στιγμές του.

Ο διάβολος πεθαίνει τελευταίος (μτφρ. Αύγουστος Κορτώ, εκδ. Ψυχογιός), Richard Osman

Η τέταρτη περιπέτεια της λέσχης των φόνων της Πέμπτης, δηλαδή της παρέας των υπερηλίκων Τζόις, Ελίζαμπεθ, Ρον και Ιμπραΐμ. Αυτή τη φορά αναλαμβάνουν να εξιχνιάσουν τη δολοφονία ενός φίλου τους που είχε κατάστημα με αντίκες, και βρίσκονται μπλεγμένοι στην αναζήτηση ενός πακέτου με ναρκωτικά. Θα τους βοηθήσουν εν ενεργεία αστυνομικοί και πρώην πράκτορες της KGB, αλλά και εγκληματίες.

Όπως όλα τα προηγούμενα, αυτό το πανέξυπνο whodunit είναι γραμμένο με χιούμορ, έχει έξυπνες ανατροπές και το κλείνεις μ’ ένα χαμόγελο στα χείλη.

Κουτσά άλογα (μτφρ. Γιώργος Μπαρουξής, εκδ. Αίολος), Μικ Χέρον

Πανέξυπνο κατασκοπικό μυθιστόρημα, το πρώτο μιας σειράς δεκατριών βιβλίων με θέμα μια ομάδα πρακτόρων των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών που έχουν πίσω τους χοντρές αποτυχίες κι έχουν εξοριστεί, τρόπος του λέγειν, σ’ ένα άθλιο κτίσμα του Λονδίνου, την Οικία Σλάου, όπου ασχολούνται με δουλειές ρουτίνας. Όταν ένας απ’ αυτούς, ο Ρίβερ Κάρτραϊτ, που μεταγράφει συνομιλίες κινητών τηλεφώνων, αντιλαμβάνεται ότι οι ακροδεξιοί απαγωγείς ενός νεαρού άντρα πακιστανικής καταγωγής ετοιμάζονται να τον αποκεφαλίσουν, μεταδίδοντας τον αποκεφαλισμό του ζωντανά στο διαδίκτυο, πιστεύει ότι αυτή είναι ίσως η ευκαιρία του για να ανακάμψει.

Τα βιβλία της σειράς, που παρουσιάζουν μια κάθε άλλο παρά γκλάμορους εικόνα των μυστικών υπηρεσιών, έχουν γίνει σειρά του Apple Tv+, με τον Γκάρι Όλντμαν στον ρόλο του επικεφαλής των Κουτσών Αλόγων.

Ένας Αμερικανός κατάσκοπος (μτφρ. Άλκηστις Τριμπέρη, εκδ. Πόλις), Olen Steinhauer

Ο ήρωας του βιβλίου, Μάιλο Γουίβερ, είναι πράκτορας της CIA, όπως γνωρίζουμε από τα δύο προηγούμενα βιβλία του Steinhauer (Ο Τουρίστας, Έξοδος Κινδύνου), και ανήκει στο επονομαζόμενο Τμήμα Τουρισμού. Οι Τουρίστες είναι επαγγελματίες δολοφόνοι και στην αρχή του Αμερικανού Κατασκόπου, έχουν εξολοθρευθεί σχεδόν όλοι από τον Κινέζο συνταγματάρχη Σιν Τσου, ο οποίος θέλει να εκδικηθεί για τον θάνατο του μοναχογιού του. Η CIA καταργεί το Τμήμα, αλλά ο Μάιλο Γουίβερ, ο οποίος αναρρώνει από τα τραύματά του, δεν θα καταφέρει να αποσυρθεί οριστικά και να ζήσει ήρεμα με τη σύζυγό του και το παιδί του.

Παράλληλα, παρακολουθούμε τη Γερμανίδα πράκτορα των μυστικών υπηρεσιών Έρικα Σβαρτς, η οποία πιστεύει ότι οι Τουρίστες δεν έχουν αποσυρθεί πράγματι, ενώ ο Σιν Τσου φοβάται ότι εξυφαίνεται συνωμοσία εναντίον του από την ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος. Ο Μάιλο Γουίβερ θα βρεθεί μέσα στο χάος που θα δημιουργηθεί, και για να γλιτώσει ο ίδιος και η οικογένειά του θα πρέπει να ανακαλύψει τον προδότη που προκάλεσε αυτό το μακελειό. Καλογραμμένο και αγωνιώδες κατασκοπικό μυθιστόρημα, ο συγγραφέας του οποίου θεωρείται ο πιο επιτυχημένος διάδοχος του Τζον Λε Καρέ.

Οι σκληροί δεν διαβάζουν ποίηση (μτφρ. Κρίτων Ηλιόπουλος, εκδ. Τόπος), Αλέξις Ραβέλο 

Ο γνωστός μας Ελάδιο Μονρόι κείτεται αιμόφυρτος σε μια πολυτελή βίλα στη Γκραν Κανάρια. Πώς τα κατάφερε να μπλέξει πάλι ο πρώην συνταξιούχος ναυτικός που θα ήθελε να ζει μια ήρεμη ζωή με τους φίλους του; «Η υπόθεση ξεκινάει από ένα αλλόκοτο ζευγάρι, τη Μελάνια Εσκουδέρο και τον δικηγόρο Αλφρέδο Σουάρες Σμιθ, ένα σκαλιστό κουτί συναισθηματικής μάλλον αξίας, την ερωμένη κάποιου μακαρίτη πολυεκατομμυριούχου κι έναν επικίνδυνο άντρα που κουβαλάει πάντοτε μαζί του ένα βιβλίο με ποιήματα».

Τα βιβλία με ήρωα τον Ελάδιο Μονρόι είναι τυπικά hardboiled, διαποτισμένα όμως από το ύφος και την ατμόσφαιρα του μεσογειακού νουάρ.

Οι ανώνυμοι (μτφρ. Γιάννης Καυκιάς, εκδ. Πόλις), Hugues Pagan

Ο αρχιεπιθεωρητής Σρεντέρ (τον οποίο γνωρίσαμε στο Χαμένο Προφίλ) είναι μια έξοχα σκιαγραφημένη νουάρ φιγούρα. Απογοητευμένος από την αστυνομία, τριγυρίζει στους δρόμους, καταδιωκόμενος από τα φαντάσματα του παρελθόντος του, ακούγοντας μέσα στο μυαλό του blues και jazz. Στην αρχή του βιβλίου εγκαθίσταται σε μια πόλη που δεν κατονομάζεται ποτέ και αναλαμβάνει την εξαφάνιση μιας δεκαπεντάχρονης κοπέλας η οποία βρίσκεται δολοφονημένη. Ακολουθούν κι άλλες δολοφονίες, σε μια πόλη που μαστίζεται από τη βία τραμπούκων και διεφθαρμένων αστυνομικών.

«Ο Παγκάν περιγράφει με ακρίβεια την καθημερινότητα στα αστυνομικά τμήματα. Αναλύει με οξυδέρκεια την κοινωνική κατάσταση της εποχής, το κοντράστ ανάμεσα στην οικονομική ευημερία και των περιθωριοποίηση πολλών κοινωνικών ομάδων, τα χάσμα ανάμεσα στο όνειρο της επιτυχίας και όλους εκείνους που δεν μπορούν να το ακολουθήσουν, τους αδύναμους, τους ευάλωτους, τους ταπεινούς». Η νουάρ μυθοπλασία στα καλύτερά της.

Το άγκιστρο του θανάτου (μτφρ. Ξενοφών Παγκαλιάς, εκδ. Κέδρος), Anders de la Motte & Måns Nilsson

Στο γραφικό χωριό Εστερλέν, στη νότια Σουηδία, βρίσκεται δολοφονημένη μια μεσίτρια που ήταν αντιπαθής σε όλο το χωριό. Ο έμπειρος επιθεωρητής Πέτερ Βίστον θα αναγκαστεί να συνεργαστεί με τη φιλόδοξη βοηθό επιθεωρητή Τούβε Έσπινγκ. Το βιβλίο είναι το πρώτο της σειράς «Δολοφονίες στο Εστερλέν», και ακολουθεί το μοτίβο του κλειστού κύκλου ύποπτων ατόμων σε ένα ειδυλλιακό τόπο, που όλα κάτι έχουν να κρύψουν και τα μυστικά τους κακοφορμίζουν με το πέρασμα του χρόνου.

Ο Σουηδός συγγραφέας Anders de la Motte συνεργάζεται εδώ με τον Måns Nilsson, διευθυντή του Ινστιτούτου Περιβαλλοντικών Επιστημών της Στοκχόλμης, σ’ αυτό το τυπικά σκανδιναβικό νουάρ.

Οκαβάνγκο (μτφρ. Αργυρώ Μακαρώφ, εκδ. Άγρα), Caryl Férey 

Στα σύνορα της Ναμίμπια, η ρέιντζερ Σολάνα προσπαθεί να εμποδίσει τη δολοφονία άγριων προστατευόμενων ζώων. Όταν όμως βρίσκει το πτώμα ενός νεαρού άνδρα στο προστατευόμενο πάρκο Wild Bunch, τα πράγματα θα γίνουν πολύ πιο περίπλοκα. Επιπλέον, η επιστροφή στη χώρα του Σκορπιού, του χειρότερου λαθροκυνηγού της ηπείρου θα δυσκολέψει ακόμα πιο πολύ την κατάσταση.

Το τελευταίο βιβλίο του Caryl Férey μας μεταφέρει σε μια παρθένα περιοχή που βρίσκεται στο σημείο όπου συναντιούνται η Μποτσουάνα, η Ναμίμπια, η Ζάμπια και η Ζιμπάμπουε. Και είναι ένας ύμνος στην άγρια ζωή και στην επιτακτική ανάγκη διάσωσής της.

Τέλος ιστορίας (μτφρ. Χρήστος Καψάλης, εκδ. Ψυχογιός), A.J. Finn

Η Νίκι Χάντερ, μελετήτρια της αστυνομικής λογοτεχνίας, δέχεται την πρόταση του διάσημου συγγραφέα του είδους, Σεμπάστιαν Τραπ, να γράψει τη βιογραφία του, και για το σκοπό αυτό πηγαίνει να μείνει στην έπαυλή του, στο Σαν Φρανσίσκο. Εκεί ζουν επίσης η δεύτερη σύζυγος του Τραπ και η κόρη του, και η Νίκι Χάντερ μαθαίνει ότι πριν είκοσι χρόνια είχαν εξαφανιστεί μυστηριωδώς η πρώτη σύζυγος και ο γιος του Τραπ. Μήπως ο Τραπ είναι ο δολοφόνος που διέπραξε το τέλειο έγκλημα;

Παρότι η φήμη του βιβλίου οφείλεται εν μέρει στον «κατά συρροή ψεύτη» συγγραφέα του, είναι ένα αληθινά συναρπαστικό βιβλίο που ανήκει στο είδος του ψυχολογικού θρίλερ.

Για την αγάπη της Έλενας (μτφρ. Γιάννης Στρίγκος, εκδ. Πατάκη), Γιασμίνα Χάντρα 

«Σε κάποιο ξεχασμένο χωριό της μεξικανικής πολιτείας της Τσιουάουα, η Έλενα και ο Ντιέγκο αγαπιούνται από μικρά παιδιά. Ως τη μοιραία ημέρα που η Έλενα βιάζεται μπροστά στα μάτια του έντρομου Ντιέγκο, ανίκανου εκείνη τη στιγμή να αντιδράσει για να τη βοηθήσει. Τα όνειρα της αιώνιας αγάπης τους γίνονται χίλια κομμάτια κι η Έλενα εγκαταλείπει το χωριό για το Χουάρες, μια από τις πιο επικίνδυνες πόλεις της χώρας, αναζητώντας μια καλύτερη τύχη. Τα ίχνη της χάνονται και οι περιστάσεις οδηγούν τον Ντιέγκο να φύγει και να την αναζητήσει στην κόλαση της μεγαλούπολης όπου κυριαρχούν η παρανομία, η βία και τα καρτέλ. Ο Ντιέγκο, στην προσπάθειά του να ξαναβρεί τον έρωτα της ζωής του, θα βυθιστεί σταδιακά στη στυγνότητα και στη διαφθορά του Χουάρες και θα έρθει αντιμέτωπος με τους χειρότερους εφιάλτες.

Με αφετηρία μια αληθινή ιστορία, ο Γιασμίνα Χάντρα αφηγείται δεξιοτεχνικά ένα σκληρό οδοιπορικό όπου η αθωότητα και η αγάπη παλεύουν να επιβιώσουν μέσα σ’ έναν κόσμο κυριολεκτικά ανελέητο.» Γιασμίνα Χάντρα είναι το λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Αλγερινού συγγραφέα Μοχάμεντ Μουλεσχούλ, ο οποίος αποκάλυψε το αληθινό του όνομα μόνο όταν μετακόμισε στη Γαλλία, αφού ως τότε η ανωνυμία ήταν ο μοναδικός τρόπος να γλιτώσει από το ακραία ισλαμικό κράτος της Αλγερίας.

Η τέχνη του θανάτου (μτφρ. Νίκος Ιβραηνίας, εκδ. Bell), David Fennell 

Όταν στην πλατεία Τραφάλγκαρ του Λονδίνου, ο αντεργκράουντ καλλιτέχνης @νώνυμος στήνει τρεις προθήκες, μέσα στις οποίες πλέουν σε φορμαλδεΰδη τα πτώματα τριών άστεγων, κανείς δεν μπορεί να φανταστεί τη συνέχεια. Όλο και περισσότερα πτώματα εμφανίζονται σε τοπόσημα του Λονδίνου, ενώ σύντομα αρχίζουν να προβάλλονται οι δολοφονίες σε ζωντανή μετάδοση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Η επιθεωρήτρια Άρτσερ αναλαμβάνει τη διεύθυνση του αστυνομικού τμήματος του Τσάρινγκ Κρος, και ήδη από την πρώτη μέρα της εκεί, πρέπει να αντιμετωπίσει τον @νώνυμους. Ωστόσο, όλοι οι συνάδερφοί της είναι εχθρικοί απέναντί της, και ο μόνος που στέκεται δίπλα της είναι ο αρχιφύλακας Κουίν. Η Άρτσερ αγνοεί ότι ο δολοφόνος την παρακολουθεί στενά και θα είναι μελλοντικό θύμα του. Ανατριχιαστικό μυθιστόρημα που παίζει έξυπνα με τη σύγχρονη τέχνη.

ΕΛΛΗΝΙΚΑ

Σκιές του Νότου (εκδ. Διόπτρα), Λάζαρος Αλεξάκης

Ελληνική επαρχία εν έτει 1987. Μια παραθαλάσσια πόλη που δεν κατονομάζεται. Μικρά ψάρια και καρχαρίες τριγυρίζουν στο δρομάκι με τα μπαρ και τα φλιπεράδικα. Μηχανόβιοι, πουλημένοι μπάτσοι, μικροδιακινητές μαύρου, μοιραίες γυναίκες. Και αντιήρωες που ισορροπούν με δυσκολία ανάμεσα στο Καλό και το Κακό. Η φαντασιακά χρυσή δεκαετία των ‘80ς, που μόνο χρυσή δεν ήταν -παρά μόνο στο χώρο της μουσικής.

Ένα σύγχρονο pulp αστυνομικό μυθιστόρημα δράσης χωρίς happy end. Οι ήρωες είναι χαμένοι από χέρι είτε παίζουν φλίπερ, είτε ζάρια, είτε χοντραίνουν το παιχνίδι προσπαθώντας να πιάσουν την καλή. Γιατί, όπως γράφει ο Αλεξάκης, «μερικούς δεν τους σώζει τίποτα».

Το μέλλον δεν μπορεί να περιμένει (εκδ. Καστανιώτη), Δώρος Αντωνιάδης

Ένας άντρας που έχει χάσει τη γυναίκα, την κόρη και τη μνήμη του αποφασίζει να πάρει τον νόμο στα χέρια του. Ποια σχέση μπορεί να έχει αυτό με ένα τροχαίο που συμβαίνει στην Κύπρο, όταν ο ψυχαναγκαστικός οδηγός ενός λεωφορείου προκαλεί ένα δυστύχημα; Και είναι πράγματι δυστύχημα το τροχαίο;

Πολλά τα ερωτήματα που αντιμετωπίζει ο αναγνώστης αυτού του αστυνομικού κι ελαφρά δυστοπικού μυθιστορήματος, ένα κομμάτι του οποίου διαδραματίζεται στην Κύπρο της golden visa, των Ρώσων μαφιόζων και των Αλβανών τοκογλύφων.

Ο μαύρος γάτος (εκδ. Αλεξάνδρεια), Άντυ Βρόσγος

Ένας ιδιωτικός ντετέκτιβ στα όρια της χρεοκοπίας αναλαμβάνει μια παρακολούθηση ρουτίνας. Ένας επιχειρηματίας τού ζητάει να παρακολουθήσει τη μέλλουσα σύζυγό του. Μια ολοφάνερα τσαντλερική αρχή σε ένα μυθιστόρημα που αποτελεί φόρο τιμής στον μεγάλο Ρέιμοντ Τσάντλερ. Ο Ρένος Δανέζης είναι ένας χαρακτηριστικός τσαντλερικός ήρωας, που έχει έναν σκύλο ονόματι Μάρλοου και τους ηθικούς κώδικες του μυθιστορηματικού, αρχετυπικού ντετέκτιβ. Μια δεύτερη πλοκή κινείται παράλληλα με την πρώτη, πάλι η παρακολούθηση μιας νεαρής ηθοποιού.

Στα Εξάρχεια του σήμερα, ένα καυτό καλοκαίρι, ο Δανέζης θα ρισκάρει τη ζωή του, βάζοντάς τα με τους κακούς, και θα συμπαρασύρει στην επικίνδυνη πορεία του μερικούς δικούς του, έμπιστους ανθρώπους. Σαν ακραιφνής ντετέκτιβ του hardboiled, θα πέσει από πολύ ψηλά και θα προσγειωθεί στα πόδια του, σαν ευλύγιστος γάτος, κερδίζοντας τα λεφτά και την κοπέλα. Ατμοσφαιρικό νουάρ που μιλάει για το σήμερα και το τώρα.

Αίμα στις στάχτες (εκδ. Μεταίχμιο), Χρήστος Γιαννάκενας

Ένας καταθλιπτικός νεαρός που βασανίζεται από τη μεγαλύτερη τραγωδία της σύγχρονης Ελλάδας, θα βρεθεί μπλεγμένος σε μια υπόθεση διακίνησης ναρκωτικών που τον ξεπερνάει. Κι αυτό για να βοηθήσει μια παλιά του κοπέλα, η οποία όμως εμφανίζεται νεκρή ήδη στην αρχή του βιβλίου. Ο Δημήτρης Κανιάρης θα τα βγάλει πέρα χάρη στο πείσμα του και μόνο – και την αντοχή του στο ξύλο. Η σκοτεινή Αθήνα του Οκτωβρίου θα γεμίσει σκιές και κινδύνους και ο ήρωας θα χρειαστεί τη βοήθεια ενός αστυνομικού, συναδέρφου του νεκρού πατέρα του, για να γλιτώσει από τις συμμορίες των σκληρών της νύχτας.

Παρά τα κλισέ του, το Αίμα στις στάχτες είναι φρέσκο και νεανικό, και ο συγγραφέας του δείχνει ότι έχει ασχοληθεί σοβαρά με το είδος και την ανάγνωσή του.

Τα φαντάσματα του Δεκέμβρη (εκδ. Καστανιώτη), Λευτέρης Γιαννακουδάκης

Ένας πρώην πυγμάχος κληρονομεί αναπάντεχα ένα ποσό που θα σώσει το γυμναστήριό του. Η κληρονομιά όμως πάει πακέτο με την επιμέλεια μιας δεκαεπτάχρονης μαθήτριας που συμμετέχει στα συλλαλητήρια για τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, τον Δεκέμβριο του 2008. Οι νεαροί διαδηλωτές των Εξαρχείων συγκρούονται με τους πρώιμους Χρυσαυγίτες Μακεδονομάχους, οι αντιεξουσιαστές με τις δυνάμεις καταστολής, και όλοι με όλους, ενώ ο πυγμάχος θα περάσει δια πυρός και σιδήρου για να σώσει την προστατευόμενή του και να ανακαλύψει ποιος δολοφονεί τα μέλη της νεανικής του παρέας.

Δαιδαλώδες πολιτικό αστυνομικό μυθιστόρημα που εστιάζει στις σκοτεινές στιγμές της πρόσφατης ιστορίας μας.

Ο αναρχικός τραπεζικός (εκδ. Μεταίχμιο), Μάρκος Κρητικός 

Ο συμπαθής αντιήρωας Μάρκος, που ζει την πιο συμβιβασμένη και άχρωμη ζωή που μπορεί να φανταστεί κανείς, θα αρπάξει την ευκαιρία και θα τα τινάξει όλα στον αέρα, εκών άκων. Από ταλαίπωρος τραπεζικός υπάλληλος θα μετατραπεί σε νουάρ φυσιογνωμία, θα μπλέξει με την αλβανική μαφία και τριγυρίζοντας σε ύποπτα μπαρ, θα διαλύσει όλες του τις βεβαιότητες. Θα ξαναπιάσει τη ζωή του από την αρχή, στην Τήνο, με όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά. Όπως ανοιχτό είναι και το τέλος του βιβλίου, επιτρέποντάς μας να ονειρευτούμε ότι οι ντεσπεράντος θα ξανανικήσουν κάποια στιγμή τους σερίφηδες.

Το βιβλίο είναι ένα ευφυές αστυνομικό μυθιστόρημα που δεν στηρίζεται στον αριθμό των νεκρών για κρατήσει την προσοχή του αναγνώστη, αλλά στο χιούμορ και την επινοητικότητα του συγγραφέα.

Deepfake (εκδ. Αντίποδες), Μάκης Μαλαφέκας 

Ο Μιχάλης Κρόκος, αναζητώντας θέμα για το καινούργιο του βιβλίο, μπλέκει στα δίχτυα μιας οργάνωσης της alt-right. Για να ξεμπλέξει, θα ζητήσει τη βοήθεια παλιών συμμαθητών, θα συναναστραφεί μια μοιραία βολεϊμπολίστρια και μια εισαγγελέα, και προσπαθώντας να αποφύγει κάτι τύπους που άλλοτε θα ονόμαζε «χρυσαυγίτες αλλά τώρα τρέχα γύρευε», θα ζητήσει καταφύγιο σε μπαρ όπου συχνάζουν «ωραιόπουλοι και μαυροτισερτάδες», και θα κινδυνέψει να αφήσει τα κόκαλά του κοντά στους… Γαργαλιάνους. Στη διαδρομή, θα βοηθήσει όσο μπορεί μια φίλη του τρανς και την εισαγγελέα, για να καταλήξει στη μασκοφόρο γειτόνισσά του.

Ο Κρόκος, το συγγραφικό alter ego του Μαλαφέκα, είναι ένας τύπος που δεν κωλώνει στις δυσκολίες, τις οποίες αντιμετωπίζει με χιούμορ και την κατάλληλη ατάκα κάθε φορά, ενώ διαθέτει και τη σωστή απάντηση σε κάθε ερώτηση. Το βιβλίο είναι γραμμένο σαν τζαζ αυτοσχεδιασμός, στην πιο σύγχρονη γλώσσα που θα διαβάσετε φέτος το καλοκαίρι. Και η σκηνή που ο Κρόκος αγοράζει γυαλιά ηλίου από το περίπτερο, μου θύμισε τους Μπλουζ Μπράδερς: “It’s 106 miles to Chicago, we got a full tank of gas, half a pack of cigarettes, it’s dark… and we’re wearing glasses”.

Νυχτερινό τηλεφώνημα (εκδ. Άγρα), Γιάννης Μαρής 

Ο Γιάννης Μαρής έγραφε το Νυχτερινό τηλεφώνημα το 1956 και το δημοσίευε σε συνέχειες στην Απογευματινή. Όπως γράφει ο συγγραφέας και σκηνοθέτης Ανδρέας Αποστολίδης στην εισαγωγή του, ο Μαρής έγραφε συνολικά εννέα διαφορετικά μυθιστορήματα την ίδια χρονιά, που όλα δημοσιεύονταν σε εφημερίδες και περιοδικά της εποχής.

Ο γνωστός μας αστυνόμος Μπέκας εμφανίζεται στο τέλος του βιβλίου και παίζει τελείως δευτερεύοντα ρόλο στην πλοκή, η οποία ξετυλίγεται γύρω από μια πολυτελή κι επικίνδυνη γυναίκα. Ο ταπεινός υπάλληλος Στέφανος Μαυροειδής θα μπλέξει λόγω ενός λάθος τηλεφωνήματος σε μια ιστορία «με εκβιασμούς, συζυγικές απάτες, ζιγκολό κι απατεώνες». Η αθηναϊκή αστική γεωγραφία συμπρωταγωνιστεί στην πλοκή, οι νεόδμητες πολυκατοικίες του Κολωνακίου, της Κυψέλης και των Πατησίων. Τα βιβλία του Μαρή, εκτός από ωραίες αστυνομικές ιστορίες, είναι μια περιπλάνηση στη μεταπολεμική Αθήνα που εκπολιτίζεται και εκμοντερνίζεται, ενώ κουβαλάει ακόμα το στίγμα του εμφυλίου πολέμου.

Ο δολοφόνος στις σελίδες (εκδ. Μίνωας), Χρήστος Μαρκογιαννάκης 

Ο αστυνόμος Χριστόφορος Μάρκου, ένας εσωστρεφής και μοναχικός άντρας, αντιμετωπίζει μια σειρά φρικτών εγκλημάτων προς επίλυση. Παρά το μονοχνωτισμό του, συχνάζει σε μια λέσχη ανάγνωσης αστυνομικής λογοτεχνίας, σε μια προσπάθεια να διεισδύσει στο μυαλό των μυθιστορηματικών εγκληματιών ώστε να καταλάβει καλύτερα τους αληθινούς. Κάποια στιγμή όμως θα συνειδητοποιήσει ότι τα εγκλήματα που τον απασχολούν αποτελούν εικονογράφηση των αστυνομικών βιβλίων της βιβλιοθήκης του: της Άγκαθα Κρίστι, του Έντγκαρ Άλαν Πόε, της Φρεντ Βαργκάς και του Πέτρου Μάρκαρη. Ποιος όμως έχει πρόσβαση στο σπίτι του; Αυτή η απάντηση, μαζί με πολλές άλλες, θα οδηγήσουν στην εξιχνίαση των εγκλημάτων και θα αλλάξουν κάπως τον Μάρκου.

Ο συγγραφέας παραμένει πιστός στη φόρμουλα του whodunit, την οποία γνωρίζει καλά και υπηρετεί με επιτυχία.

Υποξία (εκδ. Νίκας), Τέση Παπαθανασίου

Ο αστυνόμος Παβέρης, ένας από τους ελάχιστους συμπαθείς αστυνόμους της ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας, αναλαμβάνει τη διαλεύκανση του θανάτου μιας γνωστής γιατρού στην Πάρο. Παρότι οι ανώτεροι του προσπαθούν να αποδώσουν τον θάνατο σε αυτοκτονία, ο Παβέρης θα σκαλίσει την ιστορία σε βάθος με τη βοήθεια της υπαστυνόμου Νικολαΐδου και θα γυρίσει αρκετά πίσω, στο παρελθόν των μεγαλογιατρών συνεργατών της νεκρής.

Αλλά τι σχέση έχει με όλα αυτά ο ανώνυμος άντρας που συντάσσει απειλητικά σημειώματα κατά της γιατρού, επαναλαμβάνοντας ψυχαναγκαστικά τις ίδιες κινήσεις; Και ο μπον βιβέρ πρώην σύζυγος της γιατρού τι ρόλο έχει παίξει στον θάνατό της; Αγωνιώδες αστυνομικό μυθιστόρημα που θίγει με καίριο τρόπο τα αμαρτήματα του ιατρικού επαγγέλματος.

Solve Death (εκδ. Κύφαντα), Έλενα Χουσνή 

Όλα όσα θα θέλαμε να μάθουμε για την Τεχνητή Νοημοσύνη και τους κινδύνους που μπορεί να κρύβει, σε ένα αστυνομικό μυθιστόρημα. Η γνωστή μας δημοσιογράφος Νάνσυ Καρβούνη θα αναζητήσει τα κρυμμένα μυστικά μιας επιτροπής εμπειρογνωμόνων για τις εφαρμογές της Τ.Ν. στη διοίκηση, όταν ένα μέλος της βρίσκεται δολοφονημένο. Και μήπως η δολοφονία αυτή έχει σχέση με την αυτοκτονία ενός άλλου μέλους, λίγους μήνες νωρίτερα; Σύντομα η Καρβούνη θα καταλάβει ότι έχει μπλέξει σε κάτι που την ξεπερνάει, και θα ζητήσει τη βοήθεια του Φωκίωνα, ενός ειδικού σε θέματα προηγμένης τεχνολογίας και Τ.Ν., και οι δύο μαζί θα συνασπιστούν με τον αρχισυντάκτη της Νάνσυς και ένα στέλεχος του υπουργείου υγείας.

Στο βιβλίο η υπόθεση έχει ευτυχή κατάληξη αλλά ο αναγνώστης δεν παύει να αμφιβάλει: μπορεί αυτοί που έχουν καλές προθέσεις να τα βάλουν με όσους νοιάζονται μόνο για τη δόξα και το χρήμα;

Είκοσι τέσσερις αστυνομικές ιστορίες στις ράγες (εκδ. Κύφαντα), Ανθολογία

«Το μετρό και ο ηλεκτρικός, τρένα, βαγονάκια ορυχείου, παιδικά τρενάκια ή τρένα στη φαντασία του κάποιου, σταθμοί εν λειτουργία ή όχι, εγκαταλειμμένα βαγόνια ως θεατρικός χώρος, είναι ορισμένα από τα μέρη που εκτυλίσσονται οι Είκοσι τέσσερις αστυνομικές ιστορίες στις ράγες».

Το βιβλίο είναι μια έκδοση του Φεστιβάλ Αστυνομικής Λογοτεχνίας Agatha, που φέτος γιόρτασε τα πέμπτα γενέθλιά του. Οι συγγραφείς που συμμετέχουν με διηγήματά τους είναι οι: Arne Dahl, Γρηγόρης Αζαριάδης, Έρικα Αθανασίου, Ειρήνη Βαρδάκη, Άντι Βρόσγος, Νεοκλής Γαλανόπουλος, Χρήστος Γιαννάκενας, Σέργιος Γκάκας, Αντώνης Γκόλτσος, Φώτης Δούσος, Κλαίρη Θεοδώρου, Σπύρος Κακατσάκης, Τεύκρος Μιχαηλίδης, Αλέξης Μοστριός, Κωνσταντίνα Μόσχου, Έλενα Μπολονάση, Αλέξανδρος Μυροφορίδης, Βάσω Παπαδοπούλου, Τέση Παπαθανασίου, Μαργαρίτα Χαντζιάρα, Άγγελος Χαριάτης, Βίκυ Χασάνδρα και Έλενα Χουσνή.

^＊ Η ΧΙΛΝΤΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ είναι συγγραφέας και μεταφράστρια. Τελευταίο της βιβλίο το αστυνομικό μυθιστόρημα «Ένοχος μέχρι αποδείξεως του εναντίου» (εκδ. Μεταίχμιο).