Τι γνωρίζουμε για τον ανθρώπινο εγκέφαλο; Τι γνωρίζουμε για την κλιματική κρίση στην Ελλάδα; Πώς καταπολεμούμε το ψυχικό τραύμα; Έξι βιβλία που προσφέρουν γνώσεις, αλλά και ελπίδα.
Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος
ΕΠΙΣΤΗΜΗ
Μια ελληνική κλιματική κρίση (εκδ. Ψυχογιός) του Θόδωρου Γεωργακόπουλου
Όσο κι αν αποφεύγουμε να αναφερόμαστε σ’ αυτήν, όσο και αν οι προβληματισμοί γύρω από το μέλλον της ανθρωπότητας απουσιάζουν από την καθημερινότητα, η κλιματική κρίση υπάρχει. Μέσα από πενήντα ουσιαστικές ερωτήσεις που ακουμπούν την καρδιά του ζητήματος, ο δημοσιογράφος Θοδωρής Γεωργακόπουλος, προσπαθεί να κάνει πιο εύληπτο το θέμα στον μέσο αναγνώστη.
Τα ερωτήματα προέκυψαν όταν ο ίδιος ζήτησε από τους αναγνώστες του να του θέσουν τις βασικές τους απορίες σχετικά με την κλιματική κρίση. Στη συνέχεια, έψαξε να βρει τις απαντήσεις. Το βιβλίο είναι το αποτέλεσμα αυτής της έρευνας.
Εγκέφαλος (μτφρ. Γιώργος Μαραγκός, εκδ. Πεδίο) της Σόφι Σκοτ
Τον «κουβαλάμε», είναι βασικό μέρος της ύπαρξής μας, αλλά, πραγματικά, τι γνωρίζουμε για τον εγκέφαλό μας; Τι ξέρουμε για τη χημεία του; Πώς δημιουργείται και πώς καταφέρνουμε να αποκτούμε γνώσεις;
Ξέρουμε αν οι εγκέφαλοι των ανθρώπων διαφέρουν και αν υπάρχει κάτι που μπορεί να τους βλάψει; Σε όλα αυτά τα σημαντικά ερωτήματα απαντάει το βιβλίο της Σόφι Σκοτ. Είναι, δε, γραμμένο με τέτοιο ύφος που μπορεί να διαβαστεί και από μη μυημένους.
Ιχνηλατώντας τα μονοπάτια του εγκεφάλου και του νου (εκδ. Καστανιώτη) του Ηλία Δ. Κούβελα
Σε έναν κόσμο που στερείται νοήματος πώς μπορούμε να βρούμε νόημα εμείς οι άνθρωποι; Ποια η σχέση του ανθρώπινου νου με το υπόλοιπο σύμπαν; Η νευροεπιστήμη σημειώνει ότι οι νοητικές λειτουργίες είναι μέρος του φυσικού κόσμου, ότι το ερμηνευτικό εργαλείο κατανόησής τους είναι ο ορθολογισμός και ότι η «μηχανή του νου» είναι ο εγκέφαλος.
Αν διαθέτουμε μια πολύπλοκη δομή, αυτή βρίσκεται στον εγκέφαλό μας. Κάτι που είναι αποτέλεσμα εκατομμυρίων ετών εξέλιξης του ανθρώπινου είδους. Το βιβλίο αναλύει τις δομές που τον συγκροτούν και μας δίνουν ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο λειτουργεί κάθε δευτερόλεπτο.
Το καθημερινό μας τραύμα (μτφρ. Ανθή Βακάκη, εκδ. Gutenberg) της Τρέισι Σορς
Τα ψυχικά τραύματα είναι συνώνυμα του σύγχρονου ανθρώπου. Από το άγχος που μαζεύεται σαν ίζημα μέσα μας έως κάποιο οδυνηρό γεγονός. Η Τρέισι Σορς είναι διακεκριμένη νευροεπιστήμονας και μελετά το τραύμα και πώς αυτό επανεμφανίζεται με τη μορφή αναμνήσεων, δημιουργώντας νέες καταγραφές που δυσκολεύουν την αποδέσμευσή μας.
Σημεώνει, δε, πως οι γυναίκες έχουν τριπλάσιο κίνδυνο διάγνωσης με μετατραυματικό στρες λόγω βιολογικών και κοινωνικών παραγόντων. Όσο για τις μακροχρόνιες επιπτώσεις του τραύματος, αυτές περιλαμβάνουν εθισμό, άγχος, κατάθλιψη και μετατραυματικό στρες. Αξίζει να διαβαστεί αυτό το βιβλίο για να βρούμε μια αχτίδα ελπίδας μέσα στη σκοτεινιά του τραύματος.
ΑΝΘΡΩΠΟΣ
Ο λογοτέχνης και ο ανθρωπολόγος – Μια εθνογραφική βιογραφία του Ανδρέα Νενεδάκη (μτφρ. Πελαγία Μαρκέτου – Ηφαιστίων Χριστόπουλος, εκδ. Αλεξάνδρεια) του Μάικλ Χέτσφελντ
Η ζωή του Ανδρέα Νενεδάκη περιλαμβάνει πολλά από τα δεινά της εποχής του. Έζησε τη φτώχεια, τον πόλεμο, τη φυλάκιση και τους διωγμούς. Η εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου χάραξε το πεπρωμένο του. Συγκεκριμένα, καταδικάστηκε σε θάνατο στη διάρκεια του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου και μετά το τέλος του υποβλήθηκε σε βασανιστήρια. Ως πατριώτης, κομμουνιστής και λογοτέχνης, υπήρξε μια σημαντική μορφή της εποχής.
Ο ανθρωπολόγος -και πλέον Έλληνας πολίτης- Μάικλ Χέρτσφελντ πρωτοσυνάντησε τον Νενεδάκη κατά την επιτόπια έρευνά του στην Κρήτη, και η βαθιά φιλία που αναπτύχθηκε μεταξύ τους οδήγησε σταδιακά σε αυτή τη μελέτη. Ο ίδιος επιμένει πως μπορούμε να διαβάσουμε αυτή τη μυθιστορηματική βιογραφία ενός Έλληνα μέσα από το πρίσμα της βιωμένης πραγματικότητας.
Εντοπίστηκε βάρκα (εκδ. Αλεξάνδρεια) της Μαρίας Φαφαλιού
Το μεταναστευτικό είναι ένα από τα φλέγοντα ζητήματα της εποχής μας. Τα νησιά της χώρας μας βιώνουν την έλευση ανθρώπων που με κίνδυνο τη ζωή τους αναζητούν ένα φως σε μια άλλη χώρα. Το βιβλίο επικεντρώνεται στο 2015 και συγκεκριμένα στη Χίο. Τότε οι ντόπιοι έστερξαν αμέσως να βοηθήσουν τους μετανάστες και τους πρόσφυγες που έρχονται με τις βάρκες.
Διαβάζουμε μαρτυρίες και ιστορίες αλληλεγγύης που, με την πάροδο του χρόνου και με την αλλαγή των διεθνών συνθηκών, μετατρέπονται κάποιες φορές σε εκδηλώσεις απόρριψης. Φωτογραφίες, σκίτσα, ρεπορτάζ και επιστημονικά άρθρα συνοδεύουν την έκδοση.
*Ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΑΡΙΝΟΣ είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας.
Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.