«Μήνας Μαύρης Ιστορίας» – 15 καλά μυθιστορήματα «μαύρης λογοτεχνίας» που κυκλοφόρησαν τον τελευταίο χρόνο

Από το 1915 έως τις μέρες μας ο Φεβρουάριος έχει καθιερωθεί ως ο «Μήνας Μαύρης Ιστορίας» (Black History Month), γνωστός και ως μήνας Αφροαμερικανικής Ιστορίας (African-American History Month). Σκοπός αυτής της κίνησης ήταν να κάνει ευρέως γνωστούς σημαντικούς ανθρώπους και ιστορικά γεγονότα της αφρικανικής διασποράς.

Οι ΗΠΑ αναγνώρισαν επίσημα τον Φεβρουάριο ως Μήνα Μαύρης Ιστορίας το 1976 επί προεδρίας Τζέραλντ Φορντ, με τον τότε «κάτοικο» του Λευκού Οίκου να καλεί τους Αμερικανούς πολίτες να «αδράξουν την ευκαιρία για να τιμήσουν τα πολύ συχνά παραγνωρισμένα επιτεύγματα των Αφροαμερικανών σε κάθε τομέα δραστηριότητας καθ’ όλη τη διάρκεια της Iστορίας μας».

Ακολούθησε ο Καναδάς, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει υιοθετηθεί κι από άλλες χώρες. Αυτό δείχνει πως η ανάγκη να κατανοήσουμε τη σημασία της παρουσίας του μαύρου πληθυσμού στην ανάπτυξη των κοινωνιών και στη διαμόρφωση της σύγχρονης κουλτούρας δεν περιορίζεται μόνο στις ΗΠΑ.

Η λογοτεχνία έχει αποτελέσει ένα σημαντικό «όχημα» για να καταγραφεί η ιστορία των μαύρων, τόσο στις σκληρές εποχές του ρατσισμού όσο και στις πιο αισιόδοξες, όταν (επιτέλους) οι μαύροι βίωσαν –καθυστερημένα και όχι πάντα καθολικά– την έννοια της ισότητας.

Καταγράφουμε 15 μυθιστορήματα της τελευταίας εσοδείας που γράφτηκαν από μαύρους συγγραφείς, γυναίκες και άντρες, οι ήρωές τους είναι μαύροι, αλλά απευθύνονται σε όλους μας. Ναι, είναι εξαιρετικά δείγματα μαύρης λογοτεχνίας, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε πως κάτω από τον ίδιο ουρανό (της λογοτεχνίας και μη) ζούμε όλοι οι άνθρωποι.

Ατέλειωτη δίψα, Ρέιβεν Λεϊλάνι

Η Ρέιβεν Λεϊλάνι είναι φρέσκια φωνή. Από αυτές που μας τροφοδοτεί συχνά πυκνά η Αμερική.

Το μυθιστόρημά της Ατέλειωτη δίψα (μτφρ. Νίνα Μπούρη, εκδ. Πατάκη) έγινε δεκτό με τη δέουσα προσοχή, ενώ έχει τιμηθεί πολλάκις ως τώρα.

Είναι η αποτύπωση της ζωής της 23χρονης Αφροαμερικανίδας Ίντι μέσα στο πολυπλόκαμο χάος της Νέας Υόρκης. Ζει σε μια υποβαθμισμένη περιοχή και ονειρεύεται να μπει στον χώρο της τέχνης.

Η σχέση που θα συνάψει με τον Έρικ (έναν λευκό άντρα, αρκετά μεγαλύτερό της) θα αποδειχθεί καθοριστική για τις αποφάσεις που θα πάρει.

Με αιχμηρή, αλλά και ουσιαστική γλώσσα, η Λεϊλάνι γράφει για το σήμερα όπως το βιώνουν οι νεαροί μαύροι στις ΗΠΑ.

Η ηρωίδα της είναι αντισυμβατική και δεν διστάζει να δει κατάματα τον φυλεκτικό διαχωρισμό και τα επίχειρα που αυτός επιφέρει στους ανθρώπους και την ίδια. 

Μια άλλη χώρα, Τζέιμς Μπόλντουιν

Είναι το βιβλίο που καθιέρωσε λογοτεχνικά τον Τζέιμς Μπόλντουιν και τον κατέταξε στη χορεία των σημαντικών μαύρων συγγραφέων.

Το μυθιστόρημά του Μια άλλη χώρα (μτφρ. Κώστας Αρβανίτης, εκδ. Πατάκη), που επαναλυκλοφορεί, φέρει πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία.

Πάνω από όλα, όμως, είναι ένα βιβλίο που δηλώνει με πάσα ειλικρίνεια την ορμή που μπορεί να κουβαλάει ένας μαύρος που ζει τη δεκαετία του ‘50 στη Νέα Υόρκη και βιώνει καθημερινά την αποκτήνωση και τον ρατσισμό.

Ο κεντρικός ήρωας, ο Αφροαμερικανός μουσικός Ρούφους Σκοτ, είναι από αυτούς που μένουν αλησμόνητοι. Οδεύει προς τον θάνατο και αφήνει πίσω του, ως σημάδια μιας δύσκολης πορείας, πρόσωπα οικεία και αγαπημένα.

Ένα άκρως σημαντικό βιβλίο, του οποίου η λογοτεχνική δύναμη αποτυπώθηκε από την πρώτη στιγμή που εκδόθηκε.

Νυχτοπερπατήματα, Λέιλα Μότλι

Άλλη μια νέα φωνή των ΗΠΑ που καταφέρνει με το πρώτο της κιόλας βιβλίο, Νυχτοπερπατήματα (μτφρ. Μιχάλης Μακρόπουλος, εκδ. Ψυχογιός) να μπει στη λίστα του Βραβείου Booker, αλλά περισσότερο από όλα να εκφράσει μια κοινωνική προβληματική με άρτιους λογοτεχνικούς όρους.

Κεντρική ηρωίδα στο βιβλίο της Λέιλα Μότλι είναι η 17χρονη Κιάρα που ξαφνικά αναλαμβάνει να προσέχει ωσάν μάνα τον μικρό της αδελφό, όταν η πατέρας της πεθαίνει και η μητέρα της μπαίνει στη φυλακή. Μη έχοντας άλλους πόρους αποφασίζει να κάνει πεζοδρόμιο.

Αυτό όχι μόνο δεν την απονεκρώνει, αλλά ενισχύει την ανθρωπιά και τη συμπόνια της.

Ακόμη κι όταν θα δεχθεί απειλές από τους αστυνομικούς (ειδικά εκείνους που δρουν παράνομα στα χωράφια της σωματεμπορίας), εκείνη θα αντισταθεί. 

Αυτό που σίγουρα θέλγει στη γραφή της Μότλι είναι ευαισθησία της. Το μυθιστόρημα ξεκίνησε να το γράφει σε ηλικία 17 ετών, κι όμως σε καμία περίπτωση δεν μπορείς να το πεις πρωτόλειο. 

Μανιφέστο απατεώνων, Κόλσον Γουάιτχεντ

Η συνέχεια του μυθιστορήματος Μπέρδεμα στο Χάρλεμ (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά, εκδ. Ίκαρος) με τον βραβευμένο Κόλσον Γουάιτχεντ να βρίσκεται σε μεγάλα κέφια.

Στο Μανιφέστο απατεώνων (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά, εκδ. Ίκαρος), ο κεντρικός ήρωας παραμένει ο Ρέι Κάρνεϊ που έχει αποφασίσει να εγκαταλείψει την υποδοχή κλοπιμαίων και ασχοληθεί με τη μικρή επιχείρηση επίπλων που διατηρεί στο Χάρλεμ.

Είμαστε στη «χρωματιστή» δεκαετία του ‘70 όπου το Χάρλεμ αλλάζει ριζικά πρόσωπο.

Νέες γειτονιές αναδύονται με βίαιο τρόπο, οι Αρχές είναι βουτηγμένες στο βούρκο της παρανομίας και ο ταλαίπωρος Κάρνεϊ, εκών άκων, μπλέκει ξανά.

Το μυθιστόρημα μάς προσφέρει μια πλήρη αποτύπωση της εποχής, αλλά και των ανθρώπων που τη διαμόρφωσαν. Ο Γουάιτχεντ ως άλλος Μπαλζάκ κινείται επιδέξια.

Ο θάνατος του Βιβέκ Οτζι, Ακουαέκε Εμέζι

Από τα μυθιστορήματα που συνεχίζουν να σε «τριβελίζουν» και μετά το πέρας της ανάγνωσής της. Το Ακουαέκε Εμέζι, συγγραφέας και video artist με καταγωγή από τη Νιγηρία, γράφει ένα βιβλίο γεμάτο συναίσθημα και συμπόνια για τους ανθρώπους που διαφέρουν.

Ο θάνατος του Βιβέκ Ότζι (μτφρ. Βίβιαν Στεργίου, εκδ. Στερέωμα) είναι, όντως, η δύσκολη και αβόλευτη ζωή του Βιβέκ που ζει μαζί με τους γονείς του σε μια πόλη της νοτιoανατολικής Νιγηρίας.

Είναι όμορφος, αλλά δεν θέλει να υποδυθεί κάτι που δεν αισθάνεται: μάτσο αρσενικό, όπως οι συμμαθητές του ή τα παιδιά της γειτονιάς του.

Τελικά πέφτει θύμα των σφοδρών συγκρούσεων που μαίνονται στη χώρα κι από εκείνο το σημείο, με την επίρρωση της μητέρας του που ψάχνει εναγώνια απαντήσεις, σκιαγραφείται το προφίλ ενός ανθρώπου που θα άξιζε να ζει ανάμεσά μας, αλλά, φευ, οι «τυφλές» κοινωνίες του αρνούνται μια θέση στον ήλιο της αγάπης.

Η πιο μυστική μνήμη των ανθρώπων, Μοχάμεντ Μπουγκάρ Σαρ

Το μυθιστόρημα του Μοχάμεντ Μπουγκάρ Σαρ έλαβε το Βραβείο Goncourt 2021 και έγινε σημείο αναφοράς για πάρα πολλούς αναγνώστες στη χώρα μας.

Η πιο μυστική μνήμη των ανθρώπων (μτφρ. Μήνα Πατεράκη-Γαρέφη, εκδ. Πατάκη) είναι η ιστορία του συγγραφέα Τ.Σ. Ελιμάν που θαυμάστηκε και λοιδορήθηκε για ένα βιβλίο του με αποτέλεσμα να εξαφανιστεί από προσώπου γης.

Χρόνια μετά τον αναζητεί ο πολλά υποσχόμενος συγγραφέας Ντιεγκάν Λατύρ Φέιγ, για να μπλεχθεί (όπως κι εμείς) στα πυκνά γρανάζια της λογοτεχνίας.

Ο Σαρ έφτιαξε ένα πυκνογραμμένο και συνάμα πολυστρωματικό μυθιστόρημα που υμνεί τη λογοτεχνία, δίχως να παραγνωρίζει την κόλαση που περιέχει. Κάποιες φορές χάνεσαι μέσα σ’ αυτή δίχως πιθανότητα απόδρασης.

Μοιάζει όλο αυτό σαν τη νιτσεϊκή ρωσική μοιρολατρία: απλώς περιμένεις τον φυσικό θάνατο να σε λυτρώσει από το ευγενές βάσανο. Το αυτό συμβαίνει στο τέλος του μυθιστορήματος στον Τ.Σ. Ελιμάν.

Ο διάβολος στον σταυρό, Νγκούγκι Γουά Θιόνγκο

Ο Θιόγκο είναι διακριτή φωνή στη λογοτεχνία που μας έρχεται από την Αφρική. Με το μυθιστόρημά του Ο διάβολος στον σταυρό (μτφρ. Σταυρούλα Αργυροπούλου, εκδ. Καστανιώτη) επιβεβαιώνει τη δυναμική και την ευθύτητα της γραφής του.

Είναι η τραγική ιστορία της νεαρής Γουαρινγκά που κινητοποιεί την πλοκή. Ειδική όταν αποφασίζει να μεταβεί στο Ναϊρόμπι από μια αγροτική πόλη της Κένυας.

Πέφτει θύμα εκμετάλλευσης από το αφεντικό της κι από έναν διεφθαρμένο επιχειρηματίας, αλλά δεν σταματάει να αγωνίζεται για την επιβίωσή της. Είναι η αρχή της συνειδητοποίησης για εκείνη ότι όλα αυτά που βιώνει την υπερβαίνουν και είναι αποτύπωμα μιας κοινωνικής αδικίας που υφίστανται οι Αφρικανοί από τους Δυτικούς.

Ο Νγκούγκι γουά θιόνγκο έγραψε το συγκεκριμένο μυθιστόρημα, ενόσω ήταν φυλακισμένος, στα κρυφά και σε χαρτί τουαλέτας. Είναι ένα τολμηρό και απόλυτα ειλικρινές βιβλίο που τραβάει το πέπλο της αδιαφορίας της Δύσης προς την Αφρική. 

Το φοβερό βιβλίο, Τζέισον Μοτ

Το βιβλίο του Τζέισον Μοτ είναι, όντως, φοβερό για πολλούς λόγους. Πρώτον διότι το ονόμασε ο ίδιος: Το φοβερό βιβλίο (μτφρ. Δέσποινα Κανελλοπούλου, εκδ. Διόπτρα). Επίσης, μπορούμε να δούμε το βιβλίο ως ένα δηκτικό σχόλιο για την εκδοτική βιομηχανία, αλλά και ως καινοφανή δήλωση κατά του ρατσισμού.

Μπορεί το βιβλίο να ξεκινάει με σπαρταριστές σκηνές και εκρήξεις λαγαρού γέλιου, ωστόσο βαθμηδόν, καθώς ξεφλουδίζεται η καρδιά του, αναδεικνύεται όλη η θλίψη και το πένθος που το στοιχειώνει. 

Κεντρικός ήρωας είναι ο συγγραφέας του «Φοβερού βιβλίου» που κάνει μια μακρά περιοδεία προώθησής του από πόλη σε πόλη. Εν μέσω σπαρταριστών επεισοδίων, τον ακολουθεί το Παιδί που είναι αθέατο στους άλλους, αλλά όχι και στον συγγραφέα.

Το αόρατο Παιδί είναι ένα βασικό σύμβολο στην ιστορία και ο τρόπος που επιλέγει ο Μοτ να μιλήσει για τη σημερινή κατάσταση της μαύρης κοινότητας.

Ανοιχτή θάλασσα, Κέιλεμπ Αζουμά Νέλσον

Ο πρωτοεμφανιζόμενος Κέιλεμπ Αζουμά Νέλσον με το μυθιστόρημά του Ανοιχτή θάλασσα (μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Μεταίχμιο) μάς δείχνει δίχως περικοπές πώς είναι να ζει ένας νεαρός μαύρος στο εχθρικό Λονδίνο.

Καλλιτέχνης ο ίδιος (φωτογράφος) γνωρίζει μια νεαρή χορεύτρια και ενώ η πρώτη επαφή τους μάς προετοιμάζει για ένα δυνατό ειδύλλιο, στην ουσία κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει.

Ο ανώνυμος αφηγητής, χρησιμοποιώντας ένα εξομολογητικό β΄ ενικό πρόσωπο, μάς κάνει κοινωνούς του συναισθηματικού και υπαρξιακού βυθίσματος που βιώνει μετά την απώλεια της γιαγιάς του, αλλά της κατάστασης που βιώνει ως μαύρος στο ρατσιστικό Λονδίνο.

Το καταπιεστικό περιβάλλον δεν επιτρέπει στους ανθρώπους να βιώσουν τη χαρά της ένωσης και να αφεθούν. Κάτι τέτοιο συμβαίνει στον πρωταγωνιστή. 

Πώς μπορεί να περπατήσει μια τέτοια σχέση; Μπορεί η αγάπη και η συνάφεια να αποτελέσουν ανάχωμα σε μια τέτοια άγρια κατάσταση; Το βιβλίο δίνει μια έμμεση απάντηση.

Αλήτες!, Ελογκόσα Οσούντε

Kουίρ, ακτιβιστικό, εναλλακτικό και κυρίως ένα βιβλίο που η πρωτοεμφανιζόμενη Ελογκόσα Οσούντε καταφέρνει να τραβήξει πάνω της το εύλογο λογοτεχνικό ενδιαφέρον. Οι Αλήτες! (μτφρ. Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης, εκδ. Διόπτρα) είναι ένα σπονδυλωτό μυθιστόρημα με ανθρώπους που κινούνται στο Λάγος της Νιγηρίας.

Η πόλη παίζει καθοριστικό ρόλο στις ιστορίες. Έχει, μάλιστα, το όνομα ΕΚΟ (ηχώ). Οσο για τις ιστορίες θαυμάζονται για την πρωτοτυπία και τη γλωσσική διευθέτησή τους

Στις περισσότερες ιστορίες κυριαρχεί ο ομοερωτισμός, συχνότατα μεταξύ γυναικών, ενώ στην ατμόσφαιρα συνυπάρχουν με θαυμαστό τρόπο ο έντονος αισθησιασμός και ένας βαθύτατος θρησκευτικός συντηρητισμός.

Ένα απόλυτα σημερινό βιβλίο (τεχνικά, αλλά και θεματικά) και, ίσως, από τα πιο διαφορετικά που κυκλοφόρησαν μέσα στο 2023.

Δάκρυα ξυράφι, Σον Αντρέ Κόσμπι

Τραχύ, σκληρό, ευθύβολο, το μυθιστόρημα τυου Σον Αντρέ Κόσμπι Δάκρυα ξυράφι (μτφρ. Κίκα Κραμβουσάνου, εκδ. Gutenberg) ανήκει στην κατηγορία του αστυνομικού, ωστόσο οι κοινωνικές προεκτάσεις του είναι πρόδηλες.

Δύο νεαροί άντρες, ο Αϊζέια και ο Ντέρεκ, δολοφονούνται άγρια εν μέση οδώ. Πρόκειται για ένα γκέι ζευγάρι που υφίσταται τη βία των αμερικανικών δρόμων καίτοι αρχικά το έγκλημα δεν περιέχει κανένα στοιχείο πάθους ή εκδίκησης κατά της γκέι κοινότητας.

Οι πατεράδες των δύο παιδιών, καίτοι για χρόνια δεν μπορούσαν να δεχθούν τις επιλογές των γιων τους, κάτω από το βάρος των τύψεων αποφασίζουν να βρουν τους δολοφόνους.

Πρόκειται για μια πορεία βίαιης συνειδητοποίησης και αποδοχής, έστω και καθυστερημένα.

Η υπόθεση αναπτύσσεται στη νοτιοανατολική Βιρτζίνια, περιοχή που την ξέρει πολύ καλά ο Κόσμπι, καθώς έχει γεννηθεί εκεί και έχει δει με τα μάτια του πώς εξελίσσονται οι σχέσεις μεταξύ των ατόμων – ιδιαιτέρως αυτών που ξεφεύγουν από το πλειοψηφικό πρότυπο του λευκού και στρέιτ άντρα.

Συνάντηση, Νατάσα Μπράουν

Πώς μπορεί να ανελιχθεί στον επαγγελματικό στίβο μια νέα γυναίκα στην Αγγλία με καταγωγή από την Αφρική; Μπορεί το χρώμα του δέρματός της να αποτελέσει τροχοπέδη;

Το μυθιστόρημα της Νατάσα Μπράουν Συνάντηση (μτφρ. Βαγγέλης Τσίρμπας, εκδ. Gutenberg) θίγει ένα άκρως σημερινό θέμα.

Η αφηγήτρια/πρωταγωνίστρια του βιβλίου δουλεύει σε μια μεγάλη εταιρεία του τραπεζικού κλάδου. Θα μπορούσε να πει κανείς πως είναι ένα εκκολαπτόμενο μεγαλοστέλεχος με σπουδαίες προοπτικές. 

Έχει όνειρα και φιλοδοξίες, αλλά για να μπορέσει να τα δει να ευοδώνονται θα πρέπει να σκύψει το κεφάλι, να αποδεχθεί την αφομοίωσή της και να ξεχάσει το παρελθόν της.

Η Μπράουν διαθέτει ένα πολύ προσωπικό στιλ γραφής. Δεν αφηγείται γραμμικά, αλλά μέσα από λοξοδρομήσεις και άλματα στον χρόνο, καταδύεται στον ψυχισμό της ηρωίδας.

Τα μάτια τους κοιτούσαν τον θεό, Ζόρα Νιλ Χέρστον

Το μυθιστόρημά της Ζόρα Νιλ ΧέρσονΤα μάτια τους κοιτούσαν τον θεό (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά, εκδ. Αίολος), εξετάσει τα αναλλοίωτα αιτήματα των γυναικών (αυτοδιάθεση, ισότητα, μάχη ενάντια στις πατριαρχικές δομές) που στις μέρες μας έχουν αποκτήσει επιτακτικό χαρακτήρα.

Η Χέρσον υπήρξε μια σημαντική φυσιογνωμία  του κινήματος της Αναγέννησης του Χάρλεμ) και το βιβλίο της, αν και γράφτηκε μακριά από τη δική μας εποχή, είναι πιο σύγχρονο από ποτέ.

Η ηρωίδα της, η Τζέινι, όλη τη ζωή της αναζητεί το δρόμο της προσωπικής ελευθερίας. Φευ, είναι τόσο δύσκολο να βρει την ταυτότητά της όταν οι άνδρες με τους οποίους συνδέεται, το μόνο που θέλουν είναι να τσαλαπατήσουν την αυταξία, τα όνειρά και τα θέλω της.

Εν πολλοίς το καταφέρνουν, εντούτοις αυτός ο δρόμος που περπατάει επί δεκαετίες δεν είναι της απώλειας, αλλά της αγάπης. Μέσω αυτής θα ανακαλύψει τον πραγματικό εαυτό της και θα συμφιλιωθεί.

Το ενδιαφέρον σ’ αυτό το βιβλίο είναι ότι λειτουργεί σε δύο ταυτόχρονα επίπεδα. Στην ιστορία της Τζέινι, αλλά και στη μεγάλη ιστορία της μαύρης κοινότητας που έχει αρχίσει να ζει τη δεκαετία του ‘20 δίχως τις αλυσίδες του φυλετικού διαχωρισμού και της δουλείας,

Παράδεισος, Αμπντουλραζάκ Γκούρνα

Αν υπάρχει ένα βιβλίο που μπορεί να καταδείξει τι ακριβώς συμβαίνει στην Αφρική και πώς οι άνθρωποι αναγκάζονται να βιώσουν καθημερινά τη σκληρότητα και τον εξανδραποδισμό, αυτό δεν μπορεί να είναι άλλο από τον Παράδεισο (μτφρ. Κατερίνα Σχινά, εκδ. Ψυχογιός του Νομπελίστα Αμπντουλραζάκ Γκούρνα.

Στο μυθιστόρημα, ένα δωδεκάχρονο παιδί πουλιέται από τον πατέρα του έναντι χρέους σε έναν πλούσιο έμπορο.

Βρισκόμαστε λίγο πριν η Ανατολική Αφρική αποτελέσει πεδίο ανταγωνισμών Γερμανών και Βρετανών αποικιοκρατών για την κατοχή του φυσικού πλούτου της χώρας.

Ο νεαρός Γιουσούφ, θα γνωρίσει στο πετσί του τη σκληρότητα και την καλοσύνη, τη βία και τον θάνατο, τη φιλία και τα πρώτα σκιρτήματα του έρωτα, την τυφλή δίψα για κέρδος και την τυχοδιωκτική τόλμη των πλανόδιων εμπόρων της εποχής.

Ο Γκούρνα σκιαγραφεί το πορτρέτο της Αφρικής με μια καθαρότητα που πονάει καθώς την βλέπεις να ξεδιπλώνεται μπροστά σου.

Η πύλη του ταξιδιού χωρίς επιστροφή, Νταβίντ Ντιόπ

Μια άλλη, εξίσου σημαντική, όψη της Αφρικής μάς προσφέρει ο Νταβίντ Ντιόπ με το μυθιστόρημά του Η πύλη του ταξιδιού χωρίς επιστροφή (μτφρ. Αλεξάνδρα Κωσταράκου, εκδ. Πόλις).

Μεταφερόμαστε στο μακρινό 1750 όπου ο Γάλλος φυσιοδίφης Μισέλ Αντανσόν μεταβαίνει στη Σενεγάλη με σκοπό να μελετήσει τη χλωρίδα της χώρας και να συγγράψει ένα μεγαλειώδες επιστημονικό έργο που θα του προσφέρει δόξα,

Μαγεμένος από τη χώρα, αλλά και την Μαράμ (μια γυναίκα σκέτο μυστήριο) θα ξεκινήσει να βλέπει τα πράγματα που τον περιβάλλουν με πιο ουσιαστικό τρόπο. Κάπως αντιλαμβάνεται τι σημαίνει μια χώρα να είναι γαλλική κτήση όπως και τι σημαίνει αποικιοκρατία, εκμετάλλευση και δουλεμπόριο.

Πολύ σύντομα θα χρειαστεί να αντιπαρατεθεί με τον κυνισμό και τη βαρβαρότητα των αξιωματούχων της αποικιακής διοίκησης. Ο Ντιόπ μας παίρνει από το χέρι σ’ αυτό το ταξίδι που είναι ωσαύτως σαγηνευτικό, αλλά και σκληρά αποκαλυπτικό.

^＊Ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΑΡΙΝΟΣ είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας. Το νέο του μυθιστόρημα «Σαν Νορμάλ» θα κυκλοφορήσει στις 12 Μαρτίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.